Osmanlı topraklarından Amerika Kıtasına 1.200. 000 kişi göçmüştür.
Şili de yayınlanan EL MERCURİO gazetesi 1911 yılında yayınladığı bir yazıda o günkü Osmanlı topraklarından Amerika Kıtasına giden göçmenlere bakış açısını sergilemektedir!
“ İster Muhammed’i, İster Budist olsunlar, çok uzaklardan pis kokuları burnumuza gelmekte, Kostantin’a polisin(İstanbul’un) uyuz köpeklerinden daha uyuzlar. Ülkeye özgürce girip çıkmaktalar ve bu köpekler, İstedikleri gibi hareket edip tüm haklardan faydalanmaktalar. Zira hiç kimse kendilerine nereden gelip nereye gittiklerini sormuyor. Dahası doğunun pis, iğrenç, mistik hastalıklarından ülkemize getirip getirmediklerini kimse sorgulamıyor ve hiç kimsenin de umurunda değil.” 19. Yy Osmanlı devletinden Latin Amerika’ya göçler Özcan kılı. Sh61.
21.y.y başında benzer sözler bizim ülkemizde zulümden kaçıp ülkemize sığınan göçmenler için söylenmektedir.
19.yy Osmanlı Devletinden yeni dünya dediğimiz Amerika ya yapılan göçler vardır. Bu göçler zorunlu göçler değildir daha çok iş için yapılan göçlerdir. Bunun yanında kendini güvende hissetmeyen insanlarda Amerika kıtasına göç etmişlerdir.
Göçmen hareketlerinin temelinde yatan etkenler, bölgelere göre farklılıklar gösteren çeşitli toplumsal krizlerdir.
Bu göçlerden biri de, Orta Doğudan, Avrupa ve Amerika kıtasına yapılan göç hareketleridir. Diğer biride, kaybedilen topraklardan Anadolu’ya yapılan göç hareketleridir.
19. yy da Latin Amerika ülkeleri bağımsızlıklarını yeni almışlardır. Orta Doğudan göç alan Latin Amerika ülkeleri özellikle, Arjantin, Brezilya, Meksika, Şili ve diğer küçük ülkeler ile Amerika Birleşik Devletleridir.
Osmanlı topraklarından dışarıya yapılan göçler genellikle 1850 ile 1915 yılları arasın da gerçekleşmiştir.
GÖÇ YOLLARI:
Osmanlı topraklarından yapılan göçler, yasal ve yasal olmayan göçlerdir. Pasaportla gidecek olanlar gittikleri ülkelerde kendilerine bakacak birilerinin olduğuna dair kefil göstermeleri gerekiyordu. Sanatçılar ve tacirler bu uygulamanın dışındaydı. Bazı devlet memurları usulsüz ve sahte pasaportlar vermişlerdir. Fakat bu usulsüzlükler büyük boyutlarda değildir.
Bunun dışında yasal olmayan diğer bir yol firar etmekti. Yani kaçak yolculuktu
19.yy’da dünyadaki birçok gelişmeye ayak uyduramayan Osmanlı Devleti, krizler ve savaşlarda ki yenilgiler neticesinde kaybedilen topraklardan Anadolu’ya gerekse orta Doğudan, Avrupa ve Amerika kıtasına yönelik göç hareketleri olmuştur. Göç hareketlerinin temelinde İç karışıklıklar, Güvensiz bir ortamın oluşması, Eşkiya baskınları, kaybedilen topraklar ve ekonomik nedenlerdir.
Osmanlı topraklarından özellikle Suriye den Amerika kıtasına göç 1869’lı yıllar da başlamıştır. Kaynaklara göre, İlk göç edilen ülke ABD olmuştur.
Sabuncuzde Luiz Alberi’nin raporuna göre 1888 yılı itibarıyla kırk yıldan beri Suriye ve diğer Osmanlı topraklarından, Müslümanlar ABD’ye göç etmektedirler. Bu süredeki göç edenlerin çoğu, Kuzey Amerika ile, Brezilyaya yerleşmişlerdir. 1800’lü yılların sonunda göç hızlanmıştır.
Bu göçler daha çok tarım yapılan bölgelere olmuştur. Sabuncuzadenin raporuna göre. Ve Kemal Karpat hocaya göre 1860-1914 yılları arasında Amerika kıtasına 1.200.000 kişi göçmüştür Osmanlı topraklarından. Bunların 600.000’i Suriye topraklarından gitmiştir.
1908’ yılının başında Güney Amerika’ya gidenlerin sayısı 150.000’i aşmıştır. Bu göçmenlerin içerisinde Harput dan da 50 kişi bulunmaktadır.
Bir sonraki yazımızda, Osmanlı topraklarından hangi ülkelere ne kadar göç gittiğini ve göç edenlerin gittikleri ülkelerdeki durumlarını yazacağız. “El Turco”