Kocaeli’de son zamanların en hararetli tartışma konularından biri de Kandıra’ya yapılacağı söylenen çöp depolama veya yakma tesisi. Konu birçok noktadan tartışılmayı zorunlu kılmaktadır. Bu yazdıklarım belki birilerinin hoşuna gitmeyecek. Canları sağ olsun. Analizlerim belli yanlışları da içinde barındırma potansiyeli taşımaktadır. Eee ne de olsa insanız.
İlk etapta Umuttepe yakınlarında yapılması planlanan tesis, gelen tepkiler sonrasında bir süreliğine rafa kaldırıldıktan sonra tekrar gündeme gelmiş oldu. Kocaeli’de iki tesis yapılması planlandığı Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın’ın gazeteciler ile bir araya geldiğinde ortaya çıktı.
Benim olayın teknik boyutunu, getiri-götürüsünü bilmem mümkün değil. Fakat sürecin işleyişi ile ilgili eleştiri yapma hakkını kendimde görüyorum.
Bu süreci madde madde ele alalım:
1) Kocaeli ’ye çöp depolama ve/veya işleme tesisi lazım mı? Bu konuda sanırım kimse hayır demez. Kocaeli, 2 milyona dayanmış bir nüfusu, Kişi Başı Milli Geliri ve bu bağlamda tüketimi en yüksek olan şehirdir. Sanayinin merkezi konumundadır. Nüfus artışı hızla devam ediyor. Böyle bir şehirde çöp günden güne artacaktır. Bu bağlamda çöp depolama ve işleme tesisleri birer zorunluluktur.
2) Süreç doğru işletilmiş midir? Bana göre hayır. Her şeyden önce bu konu siyasetin kısır çekişmeleri içerisinde meze yapılacak bir konu değildir. Geniş bir tartışma ve görüş alış-verişi yapılmalıydı. Gerek siyasi partilerin gerekse STK ve Üniversitelerin görüşüne başvurulmalıydı. Ayrıca tesislerin kurulmasından etkilenecek olan vatandaşlarla da empati yapılmalı ve onların da memnun kalacakları bir yöntem hayata geçirilmeliydi.
3) Yer tespitinden önce tesisin içeriği ile ilgili bir çalışma yapılmalı ve bu konu kamuoyunda tartışılarak karar verilmeliydi. Daha sonraki aşamada yerin tespit edilmesi belki daha doğru olurdu. Tesisin çerçevesinin bilinmemesi ve yapılan açıklamalardaki çelişkiler bu konuda tepkinin artmasına neden oluyor. İZAYDAŞ örneği yapılacak tesise olan tepkinin artmasına neden oluyor.
4) Tesis Kandıra’ya yapılmamalı söylemi beni tatmin etmekten çok uzak. Hangi ilçeye yapılırsa yapılsın, orda yaşayan halkın tepkisini belli ölçüde çekecektir. Olaya birkaç oy fazla veya eksik mantığıyla değil, nereye yapılmasının daha faydalı olacağı perspektifinden bakılmalıdır. Belki de tesis sayısının arttırılması ve 2-3 ilçeye bir tesis düşecek şekilde yeniden gözden geçirilmesi iyi olur. Bunun maliyet boyutu nedir? Yapılmasının ekonomik getiri-götürüsü teknik bir meseledir. Beni aşar. Lakin uzak mesafeden çöpleri taşımanın da farklı olumsuz etkileri ve maliyeti olacaktır. Tesis Kandıra’da yapılsa da, acaba daha uygun mevkiler var mıdır diye bakmakta da fayda var.
5) Hapishane, Köpek Bakımevi (resmi isminin ne olduğu umurumda değil. Ortada olan durum bu) ve çöp tesisinin aynı bölgeye yapılması, bölgede yaşayanların haklı tepkisine neden oluyor. Yöre insanlarından aldığım bilgiye göre bölgede çok kötü koku oluşmuş. Ayrıca vatandaş bölgeye atılan çok sayıda köpek dolayısıyla sokağa çıkmaktan korkar hale gelmiş.
6) Tesisin kurulacağı bölge yakınında Kandıra Gıda Organize Sanayi kurulması bekleniyor. Bu tesisin söz konusu Organize Sanayi bölgesine zarar verip vermeyeceği net bir şekilde ortaya konmalıdır. Ayrıca tesisin doğaya zarar vermeyeceği konusunda vatandaşların ikna edilmesi gerekiyor.
Bu konu Kocaeli AK Parti Teşkilatı açısından da irdelenmelidir:
1) Belli kararlar alınırken gerekli tartışmaların parti içerisinde yapılmadığı veya istişarelerin yeterli olmadığı bu olayla açık bir şekilde ortaya çıktı. Muhalefet ve STK’larla tartışılmamış olsa da, en azından parti içerisinde konunun tartışılması ve bir karara varılması gerekirdi. Siyasetin içinde olanların konuyu basından öğrenmeleri hiç şık olmamıştır. İstişare kültürü konusunda maalesef sınıfta kalındı.
2) Yıllarca AK Parti teşkilatları içerisinde yer almış, fedakârlık yapmış ve/veya AK Parti sayesinde bir yerlere gelmiş bazı siyasilerin art arda gerek sosyal medya gerekse yerel basın üzerinden aşırı tepki göstermeleri, hatta ölümüne diyecek kadar gaza gelmiş veya birilerine mesaj verenlerin olması. Bu durumda gönülden hizmet etmiş ve yıllarını vermiş olanlar ile AK Parti sayesinde bazı merdivenlerden hızla çıkmış olanları ayrı tutmak gerekir. Bir kısım siyasinin yeni kurulan veya kurulacak partilere geçiş için bu konuyu kullanma ihtimalini de dikkatten kaçırmamak lazım. Adama diyecekler, bu partinin adayı olarak seçildin, şimdi ne oldu diye? Unutulmuş veya gözden ırak olanların podyumda görünmesi için de güzel bir fırsat oldu. Bazı siyasiler de sınıfta kaldı.
3) AK Parti, teşkilat içerisinde bu türlü abartılı çıkışlar yapanlarla ilgili disiplin sürecini işletmelidir. Aksi takdirde, her konuda bu tarz çıkışlarla karşılaşmak mümkün olacak. AK Parti’nin muhalefetin saldırılarına ihtiyacı kalmayacak.
Bir iki cümle de muhalefet partilerinin konuya yaklaşımı üzerinden kuralım. Muhalefetin böyle bir konuda topa girmemesi zaten olmaz. Fakat yapması gereken, alternatif önerilerle ortaya çıkmaktır. Yoksa hamasi söylemlerle bir yere varılmaz. Hele bazı siyasilerin olayı şova çevirmesi, hadi tepki gösterin, AK Parti’den istifa edin söylemleri tam bir komedi. Birileri de çıkıp demiyor ki, kardeşim siz PKK’nın siyasi uzantısıyla birlikte aynı adaya oy kullanma kararını partiniz alırken istifa ettiniz mi? Tam tersine büyük bir aşkla sandığa koşup birlikte sevindiniz.
